Lijmen van scherven

Valt het object op tapijt dan vallen de scherven vaak mee, maar valt het op een marmeren vloer of zelfs bij een verhuizing uit de auto op straat, dan breekt het in vele scherven. Zo goed en zo kwaad als het gaat worden de scherven bij elkaar geraapt, soms worden zelfs kleine scherven op geveegd, slechts een deel van de scherven vergruizen of zijn weg. Ook schieten her en der vaak wat scherven onder de kast uit het oog of  verdwijnen de scherven in de convectorput van de centrale verwarming of in de stofzuigerzak. Het komt regelmatig voor dat een klant na een bezoek aan mijn atelier nog de stofzuiger zak napluist op zoek naar ontbrekende scherven.

Het verdriet is meestal groot, weggooien is uit den boze en zelf lijmen van de scherven is geen optie, dan wordt er contact gelegd met een professionele restorator die veel ervaring heeft met het lijmen van de scherven.

Heel fijn is het dat U de scherven onafhankelijk van elkaar in zacht papier wikkelt en de scherven onafhankelijk van elkaar in een doos doet en vervoert. Immers als de scherven in een plastic zakje bij elkaar worden vervoerd, raken de randen van de scherven nog meer beschadigd.

Hoe overtuigd de opdrachtgever soms is dat hij “alle scherven bewaard heeft”soms blijkt er toch wat weg. De ontbrekende scherven kunnen na het lijmen aangevuld worden en in kleur en decor bijgewerkt.

Als restorator zet ik porseleinen scherven eerst droog in elkaar met tape, om er later door de capillaire werking lijm in te laten vloeien.

In dit geval bij de aardewerken scherven van de Delftse schotel, is de lijm op kleur gemaakt en ingedikt. Eerst leg je als restorator de scherven in de juiste pasvorm en op volgorde bij elkaar. Pas als je zeker bent van de volgorde sla je aan het puzzelen met de blauw witte scherven. Omdat de lijm niet meteen de scherven vast zet en uit harden heb je als restorator even de tijd de volgorde van de scherven te herstellen of corrigeren als dit nodig blijkt. Deel voor deel passen de scherven in elkaar en vaak veeg ik overtollige lijm weg. Om te voorkomen dat de scherven weg glijden, worden ze met tape vast gezet. Soms met het uitharden in positie geplaatst in een zandbak. Eventueel kan je met tussen pozen van een halve dag de scherven in delen lijmen, of je kan ervoor kiezen om het juist voor de juiste pasvorm van de scherven het in een keer door te lijmen. Dit ligt aan de vorm van een object, is het een bolle vorm zoals bij een vaas kies ik er voor om het in een keer te verlijmen.

Dat is echt de keuze van de vorm van het object, of de scherven mooi in elkaar “klikken en zuigen”. De restorator overweegt, mede door jarenlange ervaring en bij elke zee aan scherven welke methode ze gaat volgen.

Door de scherven weer samen te voegen bloeien stap voor stap de scherven op tot weer een fraai geheel en de authentieke vorm van het object.

Pas na volledige uitharding worden de tape en lijmresten weggehaald, ontbrekende delen gevuld, geschuurd en op kleur gebracht. Dit wordt weer in een andere blog uitvoerig beschreven op deze site.